We Will Remember Them

een bijdrage door Dirk Verleye…

Het gedicht “IN FLANDERS FIELDS” is een van de meest beklijvende herinneringen aan WO I.

John Mc Crae, een Canadese legerarts, schrijft het na de dood van zijn goede vriend en landgenoot luitenant Alexis Helmer. Helmer sneuvelt op  2 mei 1915, na de ontploffing van een granaat tijdens de tweede Duitse gasaanval. Omdat er geen almoezenier aanwezig is, verzorgt Mc Crae zelf de uitvaart van zijn vriend. Rouw en oorlogstrauma vormen dan ook de inspiratie van zijn gedicht. John Mc Crae werkt op dat ogenblik  in een hulppost tussen Ieper en Boezinge. Hij behandelt er meestal slachtoffers van de Duitse gasaanvallen. Kort nadat hij het gedicht schrijft, wordt hij hoofd van de medische diensten in het Canadese veldhospitaal. Mc Crae gooit het papier weg waarop hij het gedicht schrijft. Zonder een collega-officier zou het wellicht nooit gepubliceerd zijn. Hij vindt evenwel Mc Crae’s notities en stuurt ze naar verschillende Londense tijdschriften. Het gedicht verschijnt voor het eerst in het magazine Punch en ontroert de Britse bevolking meteen. In Frankrijk, in de zomer van 1917 heeft John Mc Crae last van astma aanvallen en bronchitis. Zijn ziekte is hoogstwaarschijnlijk het gevolg van chloorgas dat hij inademt tijdens de tweede slag bij Ieper. Op 23 januari 1918 wordt Mc Crae in het ziekenhuis opgenomen met een longontsteking.

Hij sterft 6 dagen later. Amper 46 oud. 

Mc Crae ligt begraven in Wimereux, een gemeente te noorden van Boulogne(Frankrijk). Langs het kanaal Ieper – Ijzer, net buiten Ieper, vind je Essex Farm Cemetery. Deze plaats is ook wel bekend als “Site John Mc Crae”. Hier schreef John Mc Crae op 2 en 3 mei zijn wereldberoemde gedicht “IN FLANDERS FIELDS”. In 1918, Mc Crae’s sterfjaar, speldt een jonge Amerikaanse vrouw voor het eerst een zijden klaproos op. Haar symbolische daad vindt navolging in het hele  Britse Gemenebest en algauw is de klaproos het officiele herdenkingsteken voor de slachtoffers van WO I.

IN FLANDERS FIELDS
Lieutenant – Kolonel John Mac Crae 1872 -1918

IN VLAAMSE VELDEN
(Tom Lanoye 2000)

IN FLANDERS FIELDS THE POPPIES BLOW

IN VLAAMSE VELDEN KLAPPEN ROZEN OPEN

BETWEEN THE CROSSES, ROW ON ROW

TUSSEN WITTE KRUISJES, RIJ OP RIJ

THAT MARK OUR PLACE; AND IN THE SKY

DIE ONZE PLAATS HIER MERKEN, WIJL IN T’ZWERK

THE LARKS, STILL BRAVELY SINGING, FLY

DE LEEUWERIKEN FLUITEND WERKEN, ONVERHOORD

SCARCE HEARD AMID THE GUNS BELOW.

VERSTOMD DOOR HET GEBULDER OP DE GROND

WE ARE THE DEAD. SHORT DAYS AGO

WIJ ZIJN DE DODEN. ZO – EVEN LEEFDEN WIJ.

WE LIVED, FELT DAWN, SAW SUNSET GLOW

WIJ DRONKEN DAUW. DE ZON ZAGEN WIJ ZAKKEN.

LOVED, EN WERE LOVED, AND NOW WE LIE

WIJ KUSTEN EN WERDEN GEKUST. NU RUSTEN WIJ

IN FLANDERS FIELD

IN VLAAMSE VELDEN VOOR DE VLAAMSE KUST.

TAKE UP OUR QUARREL WITH THE FOE:

TOE: TREKT GIJ ONS KRAKEEL AAN MET DE VIJAND.

TO YOU FROM FAILING HANDS WE THROW

AAN U PASSEREN WIJ, MET ZWAKKE HAND, DE FAKKEL.

THE TORCH; BE YOURS TO HOLD IT HIGH.

HOUD HEM HOOG. WEEST GIJ DE HELDEN. LAAT DE DODEN.

IF YE BREAK FAITH WITH US WHO DIE

DIE WIJ ZIJN NIET STIKKEN OF WIJ VINDEN SLAAP NOCH

WE SHALL NOT SLEEP, THOUGH POPPIES GROW

VREDE – OOK AL KLAPPEN ZOVEEL ROZEN OPEN

IN FLANDERS FIELDS

IN ZOVEEL VLAAMSE VELDEN.